TV-maker Stef Biemans woont al 3 jaar in Spanje, in Andalusië om precies te zijn. Om Spanje beter te leren kennen stuurt hij brieven aan Spanjaarden om hen beter te leren kennen. In aflevering 2 van de serie bezoekt Biemans Galicië, met name de Costa da Morte. Hij stelt hen de vraag: voelen Galiciërs zich vergeten door de rest van Spanje?
Een interessante aanleiding voor de serie. Biemans las in een nationale krant een ingezonden brief van een Gallego. De briefschrijver stelt dat er meer in Spanje is dan alleen Madrid. Zijn ze Galicië niet vergeten?
Natuurlijk is er meer in Spanje dan Madrid, Galicië is er! Biemans bezoekt verschillende gallego’s aan de Costa da Morte (het ruige gebied tussen de Rias Baixas tot Finisterre en de Rias Altas vanaf A Coruña). In de serie van 45 minuten brengt hij zeer fraai de Galicische cultuur en natuur in beeld, met enkele uitgesproken gallego’s.
Wat zien we van Galicië en de Costa da Morte?
De serie bestaat uit verschillende fragmenten. Beginnend met de postbode in Finisterra, op het ‘einde van de wereld’. Is dit het einde, of het begin van de wereld?
Vervolgens reist Biemans naar een kunstenaar in het binnenland. Hij heeft spontaan een 8 meter lange reuzenforel op wielen uitgevonden. Volkomen nutteloos, maar wel leuk zo zegt hij. Over Galicië is hij stellig, het is geen vergeten gebied. Hij zegt: “Als Galicië vergeten wordt, komt dat door onszelf”.
Cultuurkritischer wordt het als Biemans op bezoek gaat bij een activiste die strijdt tegen de vele windmolens in Galicië, net met name dat het geld naar ‘Madrid’ gaat. Of de zeeman die eigenlijk alleen Gallego praat, maar voor Biemans een uitzondering probeert te maken, omdat hij hem ‘niet onaardig’ vindt. Wie Spaans spreekt zal horen dat het de visser nauwelijks lukt, het Spaans is hij amper machtig.
Typisch Galicisch is de oude vrouw van 80 die vastgelegd is op een enorme muurschildering. Ze zwijgt. Het typische zwijgen van Galiciers. Het conform met de stilte. Biemans is zichtbaar onder de indruk van deze typische Galicische karaktereigenschap. Op de muurschildering is de vrouw afgebeeld als eendenmosseljager, een gevaarlijke bezigheid op de ruwe rotsen.
Hoe gevaarlijke eendenmosseljagen is zien we als Biemans op pad gaat met twee ‘percebeiros’ die onherkenbaar in beeld willen, omdat de vangst illegaal is en ze niets op willen hebben met het nationale regime. Onherkenbaar? Met een grote tatoeage op het hoofd van de ‘Maagd van de zee’ is de visser toch vrij herkenbaar. De smaak is er niet minder om, zoals veel tv-programma’s op bezoek in Galicië proeft Biemans ook de eendenmosselen.
La virgen de la barca (de maagd van de boot)
De eendenmosseljager had haar op zijn hoofd getatoeerd. Vele andere gallego’s aan de Costa da Morte hebben haar in hun hart: La virgen de la barca, oftewel de maagd van de boot, beschermheilige van de vissers.
Een zeeman vertelt emotioneel hoe hij zijn vriend verloor op zee. Maar dat hij er nog is, dankt hij aan de maagd van de boot.
Een gelovig man vertelt hoe hij zijn hand en been verloor bij een ongeluk, maar la virgen dankt dat hij er nog is.
De priester van de fraaie pastorie in Muxia eert de maagd en brengt haar offers in de zee.
Gallego, de taal van Galicië?
Veel aandacht ook voor het Galego, de taal van Galicië. De geschiedenis is bekend (zo niet, lees hier meer over de Galicische taal), maar wat zijn nu de fraaiste woorden in het Galego?
Bekijk onderstaand fragment en ervaar de schoonheid van het Galego. Wat valt er op? Natuurlijk, een speciaal woord voor regen, want in Galicië kennen ze meer dan 50 woorden voor regen.
Mooie woorden, mooie beelden. Bekijk de gehele aflevering op NPO: Brieven aan de rest van Spanje (aflevering 2: vergeet me niet)
In aflevering drie gaat Biemans ook nog even op bezoek in Galicië, om over de dood te praten. Alvorens hij verder reist door Spanje, op zoek naar antwoorden op zijn brieven.
